Wat staat daer op www.watstaatdaer.nl
Puzzel je een weg door oude handschriften met deze 'nieuwe' website, en maak kans op een "Atlas De Wit"
Veel mensen zijn geïnteresseerd in geschiedenis. Steeds meer mensen doen daarom eigen onderzoek in archieven. Vaak moet daarvoor oud schrift ontcijferd worden. Om dat onder de knie te krijgen is de website www.watstaatdaer.nl ontwikkeld, een online oefentool voor het lezen van oude handschriften. Brabants Historisch Informatie Centrum, Regionaal Historisch Centrum Eindhoven en Regionaal Archief Tilburg sloegen de handen ineen om deze website te ontwikkelen.
Archieven bieden bronnen veelal online aan via hun websites. Archiefonderzoek vindt dus steeds vaker op afstand plaats, zonder de medewerkers van een archief om hulp te kunnen vragen bij oude teksten. Het is dus heel nuttig om die vaardigheid in huis te hebben. Daarnaast is het kunnen lezen van oude handschriften niet alleen belangrijk voor onderzoekers in archieven, het is ook gewoon leuk voor iedereen die van geschiedenis houdt.
Het lezen van oud schrift wordt ook wel paleografie genoemd, naar de Griekse woorden palaios (oud) en graphein (schrijven). Op de website www.watstaatdaer.nl kan al puzzelend de vaardigheid van paleografie worden vergroot. Beginners kunnen starten met het herkennen van losse letters en woorden. Reikt de kennis al wat verder? Dan wacht een transcriptie van een complete tekst. Er kan geoefend worden op verschillende niveaus van moeilijkheid. Hoe meer ‘veren’ hoe moeilijker de tekst. De teksten zijn ingedeeld in thema’s als stad en land, van wieg tot graf, oorlog en rampen, om een eerste idee te krijgen waar ze over gaan.
Naast de oefeningen is er ook een forum waarop bezoekers vragen kunnen stellen aan elkaar. Er is een paleo-puzzel en regelmatig verschijnt er een nieuwe tekst als ‘aanrader’.
De website is bedoeld voor beginnende archiefonderzoekers, mensen die oude teksten leuk vinden en hun kennis op peil willen houden, cursisten oud schrift en studenten geschiedenis.
Alle teksten en oefeningen op www.watstaatdaer.nl komen uit de collecties van de drie deelnemende archieven.
Linker foto, een oud geschreven recept voor zelfgemaakte frikadellen
Rechter foto, het voor de meer gevorderde ontcijferaar van oud schrift een middeleeuws gezangenboek in het Latijn.
Het liefdessymbool onderin snapt iedereen, zonder kennis van paleografie.
Puzzel mee en maak kans op historische ‘Atlas De Wit’
Met maar liefst 158 kleurrijke stadsplattegronden, stadsgezichten en prenten uit de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden is de historische “Atlas De Wit” van cartograaf Frederick de Wit een échte musthave.
En iedereen kan daar nu kans op maken. ‘Wat staat daer?’, de online oefentool voor het spelenderwijs leren lezen van oude handschriften, heeft namelijk een nieuwe deelnemer toegevoegd aan zijn team: Het Utrechts Archief. Om dit heuglijke feit te vieren, is hun eerste paleopuzzel op ‘Wat staat daer?’ tevens een prijsvraag waar iedereen aan mee kan doen én deze prijs kan winnen!
Op de website www.watstaatdaer.nl kunnen beginners starten met het herkennen van losse letters en woorden, gevorderden kunnen een transcriptie van een complete tekst maken. Naast de oefeningen verschijnt er regelmatig een paleopuzzel. Met deze eerste paleopuzzel van de nieuwe deelnemer, getiteld ‘Puinruimen in de Domstad’, maken paleo puzzelaars bovendien kans op twee heuse prijzen die het team van ‘Wat staat daer?’ eerder dit jaar gewonnen heeft als Geschiedenis Online Prijs.
De prijzen
Hoofdprijs is de “Atlas De Wit”: een unieke, historische atlas van cartograaf Frederick de Wit. Deze facsimile op ware grootte bevat prachtige, gekleurde kaarten, in perspectief getekend, die een levendige kijk op de 17de eeuw geven.
De aanmoedigingsprijs is “Het verleden op je bord”: een culinaire beleving door de eeuwen heen. Uit de collectie van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag zijn 45 historische recepten geselecteerd, bewerkt naar eigentijdse receptuur en voorzien van historische wetenswaardigheden en handige tips.
Hoe werkt het?
Ga naar www.watstaatdaer.nl en druk op de knop voor de paleopuzzel. Ontcijfer de tekst en stuur je oplossing vóór 9 mei 2024 via info@watstaatdaer.nl in. Iedereen kan meedoen. Ook als je oplossing niet helemaal foutloos is, maak je kans op een prijs. De atlas wordt verloot onder de goede inzenders en het kookboek onder alle inzenders.